حرمت آبروی مردم
بسمه تعالی
برخورد مردم با مجهولات خود ،بسته به ایمان و ترس از عواقب عمل متفاوت است . در این میان افرادی یافت می شوند که بدون در نظر گرفتن نتایج کار و سخنان خود ، مجهول خود را قضاوت و حکم مورد نظر را ثابت می کنند . در پاره ای از مواقع ، انسان ها بدون ذره ای علم ، مشغول قضاوت انسان ها بر اساس منافع حزبی و غیر حزبی می شوند .
خداوند متعال در قرآن کریم می فرمایند : وَلا تَقفُ ما لَیسَ لَکَ بِهِ عِلمٌ إِنَّ السَّمعَ وَالبَصَرَ وَالفُؤادَ کُلُّ أُولئکَ کانَ عَنهُ مَسئولًا. از آنچه به آن آگاهی نداری، پیروی مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسؤولند .(1) در روایتی از امام صادق علیه السلام نیز آمده : المؤمنُ اعظمُ حرمه من الکعبه. حرمت مومن از حرمت کعبه بالاتر است. بر همین اساس در قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب – در امور کیفری تبصره 1 ماده 188 آمده : خبرنگاران رسانه‌ها می‌توانند با حضور در دادگاه از جریان رسیدگی گزارش مکتوب تهیه‌کرده و بدون ذکر نام یا مشخصاتی که معرف هویت فردی یا موقعیت اداری و اجتماعی شاکی و مشتکی‌عنه باشد منتشر نمایند. تخلف از حکم قسمت اخیر این تبصره در حکم افترا است. ( اصلاحی مصوب ۲۴/۳/۱۳۸۵)
در طرف مقابل افرادی نیز از قاعده ی محترم بودن آبرو مستثنی هستند ؛ لذا در نامه ای از امام علی علیه السلام به فرماندار اهواز آمده : وقتی نامه ام را خواندی ابن هرمه را از نظارت بازار برکنار و بازداشت کن و به مردم خبر بده و از مردم بخواه تا هر که شکایتی از او دارد مراجعه کند و به همه کارمندانت در بخش های اهواز دستور مرا در مورد ابن هرمه اعلام کن . مبادا در آن کوتاهی و غفلت کنی وگرنه در پیشگاه خداوند عزوجل گرفتار و هلاک می شوی ومن هم تو را به صورت زشتی از کار برکنار خواهم کرد ... پس در روز جمعه ابن هرمه را دستو بده از زندان بیرون بیاورند و ۳۵ تازیانه بر او بزنید و او را در بازار بگردانید تا هرکس از او شکایتی دارد و یا حقی از او ضایع شده شاهدی بیاورد و قسمش بده و آنچه حق اوست از اموال ابن هرمه بردار و به صاحب حق بپرداز و او را با خواری و دست بسته به زندان برگردان و پای اورا در بند بگذار .(2)
بر همین اساس در ماده 36 قانون مجازات اسلامی انتشار حکم محکومیت ذکر شده و آمده : حکم محکومیت قطعی درجرائم موجب حد محاربه و افساد فی الارض یا تعزیر تا درجه چهار و نیز کلاهبرداری بیش از یک میلیارد (1.000.000.000) ریال در صورتی که موجب اخلال در نظم یا امنیت نباشد در یکی از روزنامه‌های محلی در یک نوبت منتشر می‌شود.
تبصره – انتشار حکم محکومیت قطعی در جرائم زیر که میزان مال موضوع جرم ارتکابی، یک میلیارد (1.000.000.000) ریال یا بیش از آن باشد، الزامی است و در رسانه ملی یا یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر می‌شود:
الف- رشاء و ارتشاء
ب- اختلاس
پ- اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی در صورت تحصیل مال توسط مجرم یا دیگری
ت- مداخله وزرا و نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری
ث- تبانی در معاملات دولتی
ج- أخذ پورسانت در معاملات خارجی
چ- تعدیات مأموران دولتی نسبت به دولت
ح- جرائم گمرکی
خ- قاچاق کالا و ارز
د- جرائم مالیاتی
ذ- پولشویی
ر- اخلال در نظام اقتصادی کشور
ز- تصرف غیرقانونی در اموال عموظمی یا دولتی
الغرض، در روزهای گذشته شاهد اعلام بازداشت یکی از مسئولین دولت گذشته بودیم و این در حالی بود که اولاً جرم او اعلام نشد . ثانیاً مراحل محکومیت خود را طی نکرده بود . ثالثاً راه سوء استفاده را برای دشمنان دولت قبل برای تصفیه حساب با رییس دولت نهم و دهم باز گذاشت تا جاییکه سخنگوی دولت به جای رسیدگی به وظایف ذاتی خود ، درخواست انتشار علت بازداشت این شخص شد .(3)
لذا این امر منجر به تهمت ها و یا حداقل قضاوت های بدون علم در بسیاری از موارد شد که خارج از به حق بودن و یا نبودن ، شائبه ی تخریب اشخاص توسط قوه قضائیه در اذهان متداعی شد و این امر ، منجر به تضعیف قوه قضائیه از طرفی گردید.
با توجه به موارد فوق انتظار می رفت قوه ی قضائیه ای که در مورد محکومیت مهدی هاشمی رفسنجانی ، تا قبل از قطعیت حکم از انتشار اسم او خودداری می کرد ، در این مورد نیز دقت لازم را به خرج می داد و این اشتباه را مرتکب نمی شد.
پ.ن : نویسنده مقاله همانطور که نسبت به اعلام اسامی متهمین (نه محکومین) معترض است ، به شدت موافق اعلام اسامی مجرمین می باشد و فرقی بین مهدی هاشمی رفسنجانی ، محمدرضا رحیمی ، بابک زنجانی ، شهرام جزایری ، و ... نمی بیند .
پ.ن۲: نویسنده در زمان آقای احمدی‌نژاد از منتقدان سرسخت حضور مشایی، رحیمی، بقایی و...(عاقلان اسامیشان را می دانند) در دولت بوده است.
(1) اسراء 36
(2) دعائم الاسلام ص 532-533
(3) http://www.entekhab.ir/fa/news/209044
