باسمه تعالی
اخیرا برای چندمین بار جناب رییس جمهور محترم از کاسبان تحریم سخن به میان آورد که هرچند مطالعه مطلب کاسبان تحریم همین وبلاگ توصیه می شود ، اما لازم به ذکر است با بررسی سخنان ایشان معلوم می شود که بر اساس تقسیم استقرایی (1) منظور ایشان از سه دسته کلی خارج نیست :
1- نمایندگان مجلس یا سیاسیون مخالف دولت در ماجرای هسته ای.
2- مسببان تحریم
3- افرادی که از تحریم ها استفاده کردند و اموال خود را بیشتر و بیشتر کردند.
دسته اول عمدتاً چهره هایی اصولگرا یا منتسب به جریان اصول گرایی هستند که یا به خاطر مسائل حزبی ، دولت از آنها جداست یا به خاطر انتقادات خود در مسائل هسته ای خصوصاً توافق متن ژنو ، بیانیه مطبوعاتی لوزان و جمع بندی مذاکرات و متن برجام و یا به خاطر دیگر مسائل مورد غضب دولت و دولتمردان واقع شده اند .
مسببان تحریم هم دارای دو صورت است:
الف) کشورهای اروپایی و امریکایی هستند که این تحریم های ظالمانه را بر مردم شریف ایران تحمیل کردند .
ب) افرادی که در دوران دولت گذشته ، خواهان تحریم ایران بوده و تلاش خود را برای ایجاد یا تشدید تحریم ها می کرده اند تا به هدف خود برسند که در مقاله کاسبان تحریم به آنها مستنداً اشاره شده است.ممکن است افرادی دولتمردان یا افراد با سِمَت در دوران گذشته را مسببان تحریم بدانند که به حکم قطعی عقل ، هیچ انسان عاقلی نمی تواند قبول کند که سیاستمداری به خاطر به دست آوردن ثروت ، آینده سیاسی و قدرت خود را نابود کند ؛ چرا که در گذشته ثابت شده است که هرجا قدرت هست ، ثروت به دنبال آن آمده است . لذا تلاش بر بقاء در قدرت کردند که به تبع آن ثروت هم به جیب آنها سرازیر شد ؛ زیرا همان افراد با قدرت خود به ثروت هنگفتی رسیدند و البته شخصیت خود را خراب نکردند و حاکمیت خود بر پست های کلیدی را تا دوران طولانی تضمین کردند. به عبارت دیگر ، متصور است که کسی در قدرت به ثروتی هم برسد اما هیچ انسان عاقلی برای ثروتمند شدن ، اعتبار سیاسی و آینده شغلی خود را نابود نمی کند ؛ لذا با احتیاط عمل می کند تا راه بازگشت به گمان خود داشته باشد. به همین خاطر اگر کسی بگوید مسئولین دولت گذشته عاملان تحریم هستند ، باید با قاطعیت گفت خواست ملت ایران برای برخورداری از صنعت هسته ای ، پیشرفت علمی و مقابله با مستکبران عالم این موارد را موجب شد و البته معروف است که هرکه طاوس خواهد جور هندوستان کشد ؛ اما افرادی نیز یافت می شدند که با رایزنی به دنبال تشدید تحریم ها بودند و جالب اینجاست که این افراد از زمان دولت سازندگی تا دولت نهم بر سر پست های کلیدی بودند ولی دستشان از زمان مذکور از بیت المال قطع شد .
دسته سوم نیز اشخاص سودجویی هستند که چه قبل از تحریم ها و چه بعد از آن ، به سوداگری خود می پرداخته اند و در همه ی دولت ها و زمان ها حضور داشته اند . این افراد سرمایه دارانی هستند که از زمان های دور اموال خود را گسترش داده و در زمان فعلی ، چنین تجارتی را پیشه ی خود کرده اند. این افراد یا فقط در بحث مالی سود کرده اند یا علاوه بر سود مالی ، از نظر سیاسی هم دارای جایگاه شده اند.
بررسی منطقی صور فوق ما را به این رهنمون می کند که منظور جناب دکتر روحانی گروه سوم هستند اما رسانه ها و روزنامه های زنجیره ای دولت و همچنین رفتار رییس جمهور به ما می فهمانند که منظورشان به خصوص ، طبقه سوم نیست ؛ اما دسته دوم (مسببان داخلی) نیز به خاطر وابستگی های حزبی و فکری از زمره ی کاسبان مورد نظر مورد نظر آقای روحانی خارج است چرا که همان افراد نیز دیگران را به این اتهام می کنند . صورت دوم از این دسته (مسببان خارجی) نیز بسیار بعید است مورد نظر بلشند چرا که روی سخن این بزرگواران به اشخاص داخلی است نه کشور یا اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی.
تنها صورت موجود و قابل تصوری که باقی می ماند ، گروه اول هستند که عمدتاً در ماجرای هسته ای و عملکرد دولت در ان حوزه منتقد دولت هستند . لازم به ذکر است جناب روحانی در مراسم تنفیذ خود فرمودند : به خدا پناه می برم از بستن دهان منتقدان و رقیبان. اما در حال حاضر تبلیغاتی بودن آن سخن بسیار واضح است چرا که تنها روزنامه ها و خبرگزاری هایی توقیف شده یا تذکر گرفته اند که جزء منتقدان دولت بوده اند و حتی جناب آقای جنتی وزیر محترم ارشاد فرمودند : برخی مطیوعات و رسانه ها با بودجه دولتی روزانه علیه دولت قلم می زنند . بنابراین انتظار داریم دولت که مطبوعاتی که با دولت همراهی دارند ، کمک کند.
با کنار هم گذاشتن پازل حرکت دولت در این موضوع ، واقعیات و نیات ایشان نیز مشخص می شود که شاید در آینده به آن اشاره ای داشته باشم.
اما در مسأله کاسبان تحریم و اشخاص مورد نظر رییس جمهور ، ایشان باید به وضوح مشخص کنند که کدام دسته منظور ایشان است . اگر منتقدان منظور ایشان باشد ، به قطع می دانند علاوه بر اینکه نفع مالی شخصی یا گروهی نصیب آنها نشده و از صاحبان ثروت و سرمایه محسوب نمی شوند ، از نظر سیاسی هم به خاطر وجود تحریم ها کمی از سیاست فاصله گرفته اند و دولت فعلی توانسته فقط به خاطر تحریم ها جای آنها را بگیرد. اما اگر منظورشان مسببان داخلی تحریم باشد ، که باید به حامیان و هم حزبی های خود این تذکرات را بدهند . اگر مسببان خارجی تحریم هم مورد نظرشان باشد که بسیار بعید است ، این سخنان با عملکرد آنها متناسب و منطقی نیست . اما اگر منظورشان دسته سوم مورد نظر ایشان باشد ، باید به جای شعار دادن هرچه سریع تر دست آنها را از مراکز قدرت قطع کرده و افراد مورد نظر را به قوه قضاییه معرفی کنند ؛ لذا بهتر است ایشان از مبهم گویی در تریبون های رسمی خودداری کنند و مصداق سخنان خود را به درستی مشخص کنند تا رسانه های زنجیره ای و حامی دولت از مصداق تراشی و کنایه زنی به افراد خودداری کنند ؛ زیرا این عمل جدا از اشکال شرعی ، با اخلاق سیاسی و رسانه ای که بعضی از رسانه های خارجی هم به آنها پایبند هستند ، در تضاد است .
(1) در تقسیم استقرائی تقسیم به گونه‌ای است که به لحاظ عقلی وجود اقسام دیگر منتفی نیست، لیکن تنها اقسامی ذکر می‌شوند که در پی جستجو به دست آمده اند.
